इंग्रजांच्या लुटारूपणाचा पर्दाफाश केला ते दादाभाई नौरोजी कोण होते हे जाणून घ्या?
मुंबई – आपला देश वर्षानुवर्षे ब्रिटीश राजवटीचा गुलाम होता. इंग्रजांनी भारतातील लोकांवर असंख्य अत्याचार केले. ज्याच्या विरोधात देशात वेळोवेळी बंड झाले. 1857 च्या विद्रोहाची प्रचंडता हे त्याचे उदाहरण आहे. पण इंग्रजांविरुद्धची चळवळ संघटित पध्दतीने चालली तेव्हाच काँग्रेससारखी संघटना अस्तित्वात आली. दादाभाई नौरोजी हे काँग्रेसशीच संबंधित होते. आम्ही तुम्हाला आमच्या लेखात दादाभाई नौरोजींबद्दल सांगणार आहोत.
दादाभाई नौरोजी यांचा जन्म 4 सप्टेंबर 1925 रोजी पारशी कुटुंबात झाला होता. ते भारतीय राजकारणातील बौद्धिकतेचे आधारस्तंभ होते. करिअरच्या सुरुवातीच्या काळात त्यांनी प्राध्यापक म्हणून काम केले. ते सुधारकही होते. 1955 मध्ये दादाभाई नौरोजी भारतातून ब्रिटनमध्ये आले तेव्हा त्यांनी तेथील उत्तम राहणीमान आणि विकास पाहिला. ब्रिटनची भारताशी तुलना करताना त्यांनी ब्रिटन इतका विकसित कसा झाला असा प्रश्न केला. ही बाब लक्षात घेऊन त्यांनी बराच वेळ याबाबत माहिती गोळा केली.
अखेर त्यांनी जे सांगितले त्यावरून संपूर्ण देशाला समजले की इंग्रज भारताला लुटत आहेत. त्यांनी आपल्या ‘पोव्हर्टी अँड अनब्रिटिश रुल इन इंडिया’ या पुस्तकात याचा खुलासा केला आहे. दादाभाई नौरोजींच्या प्रयत्नांचे हे फलित होते की भविष्यात भारताच्या आर्थिक मागासलेपणाचे आणि गरिबीचे कारण ब्रिटिश आहेत असा जनमत देशात तयार झाले. ब्रिटिश राजवटीत देशाचा पैसा ब्रिटनमध्ये नेला जात असल्याचा खुलासा त्यांनी केला.
दादाभाई नौरोजी हे आशियातील पहिले व्यक्ती होते जे निवडणूक जिंकून ब्रिटिश संसदेत पोहोचले. तेथे त्यांनी ब्रिटीश सत्तेकडून भारतात होत असलेल्या जुलूम आणि अत्याचाराविरुद्ध आवाज उठवला. त्यांनी ब्रिटीश संसदेत महिलांच्या हक्कांबाबतही आपले मत मांडले. १८८५ मध्ये काँग्रेसच्या स्थापनेनंतर दादाभाई नौरोजी हे काँग्रेसचे प्रमुख नेते म्हणून ओळखले जाऊ लागले. त्यांनी तीनवेळा काँग्रेस अध्यक्षपदाची जबाबदारी स्वीकारली. 1906 मध्ये ते शेवटचे काँग्रेसचे अध्यक्ष झाले. दादाभाई नौरोजींना ‘भारताचे ग्रँड ओल्ड मॅन’ म्हटले जाते.