भारताशिवाय जगभरात शिवाची अनेक मंदिरे (Shiv Mandir) आहेत. सर्व मंदिरांची स्वतःची कथा आहे. काही मंदिरांमध्ये घडणारे चमत्कार ते जगभर प्रसिद्ध आहेत. याशिवाय अशी काही रहस्यमय मंदिरे आहेत ज्यांचे रहस्य आजपर्यंत कोणीही उघड करू शकले नाही. देवाचे आशीर्वाद मिळविण्यासाठी आणि दुःखांपासून मुक्त होण्यासाठी लोक अनेकदा मंदिरांना भेट देतात. ज्यासाठी लोक फुले, फळे, सोने, चांदी इत्यादी अनेक प्रकारचा नैवेद्य देतात. पण अशीही मंदिरे आहेत जिथे मंदिरात झाडू अर्पण केल्याने भाविक रोगांपासून मुक्ती मिळवतात.
हे मंदिर कुठे आहे?
हे मंदिर देशातील सर्वात मोठे राज्य उत्तर प्रदेशमधील मुरादाबाद आणि संभल जिल्ह्यातील बहजोईच्या सादतबारी नावाच्या गावात आहे, ज्याला पाताळेश्वर शिव मंदिर म्हणतात. या मंदिरात सोमवार, शिवरात्री आणि श्रावन महिन्यात भगवान शंकराला झाडू अर्पण करण्यासाठी मोठी रांग असते.
पाताळेश्वर नावाची कथा
या मंदिरात असलेल्या भगवान भोलेनाथांच्या पवित्र शिवलिंगाविषयी (Shiv Mandir) असे सांगितले जाते की या शिवलिंगाचा पाया पाताळात आहे, म्हणून मंदिराला पाताळेश्वर महादेवाचे मंदिर असे म्हणतात. असे म्हटले जाते की शिवलिंगाची खोली तपासण्यासाठी अनेक प्रयत्न केले गेले परंतु कोणीही पवित्र शिवलिंग हलवू शकले नाही.
झाडू दूध चढवले जाते
पाताळेश्वर मंदिर देशभर प्रसिद्ध आहे. शंकराला दुधासोबत झाडू अर्पण करण्याची परंपरा या मंदिरात शतकानुशतके चालत आली आहे. या मंदिरात लांबून लोक झाडू अर्पण करण्यासाठी येतात. या मंदिरात शंकराला झाडू अर्पण केल्याने त्वचेशी संबंधित आजारांपासून मुक्ती मिळते, अशी येथील स्थानिक लोकांची श्रद्धा आहे.
परंपरा कशी सुरू झाली?
असे म्हणतात की, शतकानुशतके भिखारी दास नावाचा एक व्यापारी होता, त्याला त्वचेचा आजार होता. अनेकवेळा उपचार करूनही त्यांची प्रकृती बरी होत नव्हती. एकदा तो कुठेतरी जात होता. मग वाटेत तहान लागली आणि पाणी प्यायला जवळच्या आश्रमात गेला. जिथे तो झाडूला धडकला. झाडू मारताच त्यांचा त्वचाविकार बरा झाल्याचे सांगण्यात येते.
उद्योगपतीने मंदिर बांधले
चर्मरोगातून आराम मिळाल्यानंतर भिखारी दास यांनी आश्रमात राहणाऱ्या संतांना भरपूर पैसा देण्याची इच्छा व्यक्त केली. पण संतांनी ते सर्व घेण्यास नकार दिला. या पैशातून येथे मंदिर बांधून द्या, असे ते म्हणाले. त्यानंतर व्यावसायिकाने तेथे शिवमंदिर बांधले. हे मंदिर पुढे सादत बारी शिव मंदिर म्हणून ओळखले जाऊ लागले. त्यानंतर येथे झाडू देण्याची परंपरा सुरू झाली.
वर्षातून दोनदा जत्रा भरते
पाताळेश्वर महादेव शिव मंदिराची स्थापना 1902 मध्ये झाली. या मंदिरात वर्षातून दोनदा जत्राही भरते. या मंदिर परिसराजवळच पशुपतीनाथ मंदिरासारखे दिसणारे दुसरे मंदिर देखील स्थापित आहे ज्यामध्ये पाचशे एक शिवलिंगे आहेत.
आपल्या भागातील बातम्या जाणून घेण्यासाठी जॉइन करा आझाद मराठीचा’चा व्हॉट्सअॅप ग्रुप