नवी दिल्ली : 10 वर्षांपूर्वीपर्यंत भारतात फक्त दोन किंवा चार बिअरच्या कंपन्या आपला जम बसवू शकल्या होत्या. त्यापैकी बहुतेक परदेशीच होत्या. विजय मल्ल्याच्या मालकीची ‘किंगफिशर’ ही एकमेव भारतीय बिअर होती जी लोकांची पहिली पसंती होती. पण गेल्या काही वर्षांत भारतात बनवलेल्या अनेक बिअर लोकांची पहिली पसंतीस उतरल्या आहेत. यापैकी एक बिरा 91 देखील आहे.
बिरा 91 बिअर 2015 मध्ये सुरू झाली. या 6 वर्षात ही बिअर तरुणांची पहिली पसंती बनली आहे. भारतात बनवलेली ही पहिली बाटलीबंद ‘क्राफ्ट बिअर’ आहे. पहिली 3 वर्षे बिरा बाजारातही नव्हती, पण गेल्या 3 वर्षात या कंपनीने आपला एक वेगळा ठसा उमटवला आहे ते अकल्पनीय आहे.
बिरा हा पूर्णपणे भारतीय ब्रँड आहे. त्याचे संस्थापक अंकुर जैन आहेत, ज्यांनी त्यांचे मित्र आणि नातेवाईकांकडून निधी गोळा करून ‘बिरा 91’ सुरू केले. अंकुरने शिकागो येथून 2002 मध्ये ‘कॉम्प्युटर इंजिनीअरिंग’ मध्ये पदवी घेतली. अभियांत्रिकी पूर्ण केल्यानंतर त्यांनी अमेरिकेत ‘हेल्थ केअर इन्फॉर्मेशन’ स्टार्टअपने आपल्या करिअरची सुरुवात केली. या काळात त्याच्या कार्यालयाच्या वरच्या मजल्यावर ब्रुकलिन ब्रेवरीचे कार्यालय असायचे. ब्रुकलिन ब्रूवरी हे अमेरिकेत ‘क्राफ्ट बिअर’ चे मोठे नाव आहे.
जैन जेव्हा अमेरिकेत होते, तेव्हा ते वीकेंडला मित्रांसोबत बियरचा भरपूर आनंद घेत असत. येथून त्याची बिअरबद्दलची आवड वाढू लागली आणि त्याने भारतात व्यवसाय सुरू करण्याची योजना आखली. यानंतर, अमेरिकेत स्टार्टअप विकल्यानंतर अंकुर भारतात परतले. भारतात परतल्यावर त्याने सेरेना बेव्हरेजेस सुरू केले. ही कंपनी ‘क्राफ्ट बिअर’च्या आयात आणि वितरणाचे काम करत असे.
अंकुर जैन यांना भारतीय रेस्टॉरंट्स, बार आणि पबमध्ये सुमारे 4 वर्षे बिअर पुरवल्यानंतर, ‘पेय उद्योग’ विषयी त्यांची समज आणखी सुधारली. यानंतर त्याने स्वतःची कंपनी बनवण्याचा निर्णय घेतला, जो स्वतःची क्राफ्ट बीअर बनवेल आणि वितरित करेल. 2015 मध्ये, अंकुरने ‘बिरा 91’ ला कुटुंब आणि मित्रांच्या $ 1 दशलक्ष निधीसह लॉन्च केले. अंकुरने सुरुवातीला ‘बिरा 91’ चे फक्त 2 फ्लेवर्स लाँच केले आणि या दोन्ही प्रकारांना लोकांनी चांगला प्रतिसाद दिला.
अंकुरला या बिअरचे नाव बिरू ठेवायचे होते, पण आधीच या नावावर जपानी कंपनीच्या कॉपीराईटमुळे त्याने त्याचे नाव ‘बिरा’ ठेवले. तर ‘बिरा 91’ मधील 91 हा भारताचा टेलिफोन कोड आहे. भारतातील सर्व मोबाईल क्रमांक 91 ने सुरू होतात. त्यामुळे पूर्ण नाव ‘बिरा 91’ असे ठेवण्यात आले. त्याचा लोगो ‘माकड’ आहे. यामागचे लॉजिक असे होते की प्रत्येक माणसाच्या आत माकडासारखे खोडकरपणा आणि नखरा असतो.
जेव्हा अंकुर जैनने भारतातील बंद क्राफ्ट बिअरची भारतातील पहिली बाटली बाजारात आणली, तेव्हा त्यात 2 मुख्य फ्लेवर होते. यापैकी एका बिअरमध्ये खूप कमी कडू होती, जी लोकांना खूप आवडली. यानंतर त्याने त्याचे आणखी काही फ्लेवर्स लाँच केले. आज बिराने कोणत्याही जाहिरातीशिवाय बिअर बाजाराचा सुमारे 30% हिस्सा काबीज केला आहे.
हे ही पहा:
https://www.youtube.com/watch?v=C5UJi3yGjzU
