आधी Paytm IPO फ्लॉप झाला, आता कंपनी करणार शेअर बायबॅक, जाणून घ्या तुमचा नफा की तोटा!
Mumbai – पेटीएमआजच्या काळात कोणाला माहित नाही. Paytm चा IPO (Paytm IPO) जवळपास एक वर्षापूर्वी नोव्हेंबर 2021 मध्ये आला होता. त्यावेळी याला महाआयपीओ म्हटले जात होते, कारण तो त्यावेळचा सर्वात मोठा आयपीओ होता. मात्र, कंपनीच्या आयपीओने लोकांची निराशा केली. आतापर्यंत पेटीएमच्या आयपीओमध्ये पैसे टाकणाऱ्या गुंतवणूकदारांची गुंतवणूक एक चतुर्थांशपर्यंत राहिली आहे. दरम्यान, आता पेटीएमने शेअर बायबॅक करणार असल्याचे जाहीर केले आहे. पेटीएमचे शेअर्स विकायचे की आता थांबायचे हा प्रश्न आहे. त्याचा अर्थ काय आहे आणि तुम्हाला त्याचा फायदा होईल की नाही हे जाणून घ्या.
कंपनी किती शेअर्स परत खरेदी करत आहे?(How many shares is the company buying back?)
पेटीएमकडे सध्या सुमारे ९,१८२ कोटी रुपयांची तरलता आहे. आता कंपनी पूर्ण भरलेल्या इक्विटी शेअर्सच्या बायबॅकचा विचार करत आहे. पेटीएमची तरलता आणि सध्याची आर्थिक स्थिती लक्षात घेता बायबॅकचा निर्णय कंपनीच्या भागधारकांसाठी फायदेशीर ठरू शकतो, असा कंपनीचा विश्वास आहे.
शेअर बायबॅक म्हणजे काय? (What is share buyback?)
शेअर बायबॅक ही एक प्रक्रिया आहे ज्या अंतर्गत कंपनी लोकांकडून स्वतःचे शेअर्स खरेदी करते. यासाठी कंपनी आपल्या शेअरच्या किमतीवर काही प्रीमियमही भरते. शेअर बायबॅकद्वारे कंपनी स्वतःमध्ये पुन्हा गुंतवणूक करते. जेव्हा कंपनी शेअर बायबॅक करते, तेव्हा बाजारात तिच्या थकबाकी असलेल्या शेअर्सची संख्या कमी होते.
कंपन्या शेअर्स परत का खरेदी करतात?( Why do companies buy back shares?)
बायबॅकची चर्चा ऐकून सगळ्यांनाच वाटतं की कंपन्या स्वतःचे शेअर्स का परत घेतात. बर्याच वेळा, जर कंपनीकडे जास्तीची रोकड असेल आणि ती इतर कोणत्याही प्रकल्पात गुंतवता येत नसेल, तर ती शेअर बायबॅक करते. अशा प्रकारे कंपनी अतिरिक्त रोख स्वतःमध्ये गुंतवते. जर एखाद्या कंपनीकडे जास्त रोकड असेल तर ती ताळेबंदातही दिसते आणि रोख रक्कम आजूबाजूला पडून राहणे चांगले मानले जात नाही. अशा परिस्थितीत कंपन्या शेअर बायबॅक करून त्या रोखीचा वापर करतात. अनेक वेळा कंपन्यांना असे वाटते की त्यांच्या शेअर्सची किंमत कमी आहे, तरीही ते शेअर्स परत खरेदी करतात, ज्यामुळे शेअर्सचे मूल्य वाढते. यामुळे कंपनीची आर्थिक स्थिती चांगली असल्याचा विश्वासही गुंतवणूकदारांमध्ये निर्माण होतो, त्यामुळे कंपनीच्या शेअर्सची मागणी वाढते, त्यामुळे त्याची किंमत वाढते.
गुंतवणूकदारांना फायदा काय?(What is the benefit to investors?)
शेअर बायबॅक काही प्रीमियमवर होत असल्याने गुंतवणूकदारांना त्याचा फायदा होतो. तथापि, जर तुम्ही बर्याच काळापासून पैसे गुंतवले असतील, तर तुम्ही बायबॅकमध्ये शेअर्स विकू नयेत. कंपनी भविष्यात चांगली कामगिरी करेल आणि अधिक परतावा देईल अशी अपेक्षा आहे. दुसरीकडे, जर तुम्ही अल्प कालावधीसाठी गुंतवणूक केली असेल, तर तुम्ही ती विकून नफा मिळवावा. दुसरीकडे, जर तुम्हाला असे वाटत असेल की कंपनीचा स्टॉक ओव्हरव्हॅल्यू झाला आहे, तर तुम्ही देखील शेअर्स विकून बाहेर पडावे. जे केवळ ट्रेडिंगच्या उद्देशाने शेअर्स खरेदी करतात त्यांच्यासाठी ही संधी सुवर्णसंधीसारखी आहे.
पेटीएमचा आयपीओ १५ नोव्हेंबर २०२१ रोजी आला. हा भारतातील दुसरा सर्वात मोठा IPO होता, ज्याला MahaIPO असे म्हणतात. IPO अंतर्गत, पेटीएमच्या शेअरची किंमत 2150 रुपये होती, परंतु तेव्हापासून कंपनीच्या शेअर्समध्ये जवळपास एक चतुर्थांश घट झाली आहे. सध्या पेटीएमचा शेअर ५३० रुपयांच्या जवळ आला आहे. सॉफ्टबँकने अलीकडेच पेटीएमचे सुमारे $200 दशलक्ष म्हणजेच सुमारे 1630 कोटी रुपयांचे शेअर्स विकण्याचा निर्णय घेतला होता. यानंतर कंपनीचे शेअर्स खराब झाले.
दरम्यान, पेटीएम शेअर्समधील घसरण 7 नोव्हेंबरपासून सुरू झाली, जेव्हा कंपनीचे तिमाही निकाल सार्वजनिक झाले. जुलै-सप्टेंबर या तिमाहीत कंपनीचा तोटा रु. 571.5 कोटी झाला, जो मागील वर्षी याच तिमाहीत रु. 474.5 कोटी होता. दुसरीकडे, तिमाही आधारावर पाहिल्यास कंपनीचा तोटा कमी झाला आहे. जून तिमाहीत पेटीएमचा तोटा 645.4 कोटी रुपये होता. तथापि, दुसऱ्या तिमाहीत पेटीएमचा महसूल सुमारे 76.2 टक्क्यांनी वाढून 1,914 कोटी रुपयांवर पोहोचला आहे. गेल्या वर्षी तो 1086 कोटी रुपये होता. कमाईतील वाढीचे श्रेय व्यापारी सबस्क्रिप्शन महसुलातील मजबूत वाढ, मासिक व्यवहार वापरकर्त्यांच्या संख्येत वाढ झाल्यामुळे बिल पेमेंटमध्ये झालेली वाढ आणि कर्ज वितरणातील मजबूत वाढ यामुळे होते.