जगातील एकमेव शिव मंदिर, जिथे बसलेला नव्हे तर उभा नंदी आढळतो; वाचा त्यामागची रंजक कहाणी

Shiv Mandir: भारतात अनेक अनोखी मंदिरे पाहायला मिळतात, ज्यांच्या मागे वेगवेगळ्या श्रद्धा आहेत. महर्षी सांदीपनी यांचा आश्रम उज्जैन येथे आहे. हा तोच आश्रम आहे जिथे भगवान श्रीकृष्ण, त्यांचा मित्र सुदामा आणि भाऊ बलराम यांनीही शिक्षण घेतले. त्यांनी येथे 64 दिवसांत 16 कलांचे ज्ञान आणि 64 विद्या आत्मसात केल्या. याठिकाणी शिवाचे मंदिर देखील आहे, ज्याला पिंडेश्वर महादेव म्हणतात. या मंदिरात नंदी उभ्या अवस्थेत आढळतो.

या मंदिरातील नंदीच्या उभ्या स्वरूपामागे एक अतिशय रंजक कथा आहे. पौराणिक मान्यतेनुसार, भगवान शिव महर्षींच्या आश्रमात भगवान कृष्णाच्या बालपणीचे मनोरंजन पाहण्यासाठी आले होते. तेव्हा नंदीजींनी त्यांचे दोन्ही गुरु म्हणजे भगवान शिव आणि गोविंद म्हणजेच भगवान कृष्ण यांना एकत्र पाहिले. त्यामुळे नंदी दोन्ही देवतांच्या आदरार्थ उभा राहिले. त्यामुळेच येथे नंदीची उभी मूर्ती पाहायला मिळते. द्वापार युगात या शिवमंदिराची स्थापना झाली असे मानले जाते.

ही आहे खासियत
हा आश्रम आजही तितकाच महत्त्वाचा आहे जितका द्वापर युगात होता. श्री कुंडेश्वर महादेवाच्या शिवलिंगासमोर उभ्या असलेल्या दुर्मिळ मूर्तीचे दर्शन घेण्यासाठी दूरदूरवरून भाविक या आश्रमाला व भगवान शंकराच्या मंदिराला भेट देतात. एकेकाळी हा आश्रम घनदाट जंगले आणि फळझाडांनी वेढलेला होता. श्रीकृष्ण आपल्या मित्रांसमवेत याच जंगलात इंधनासाठी लाकूड गोळा करण्यासाठी जात असत.

नंदीचे महत्व काय आहे?
नंदी प्रामुख्याने प्रत्येक शिव मंदिरात आढळतो. नंदी हे भक्ती आणि शक्तीचे प्रतीक मानले जाते. भक्तांच्या इच्छा भगवान शिवापर्यंत पोहोचवण्याचे काम तो करतो. म्हणूनच शिवमंदिरात जाताना त्याच्या कानात मनोकामना सांगितल्या जातात. नंदी हे भगवान भोलेनाथाचे वाहन मानले जाते. नंदीला भगवान शिवाचे द्वारपाल देखील म्हणतात.

(अस्वीकरण: ‘या लेखात समाविष्ट असलेल्या कोणत्याही माहिती/साहित्य/गणनेच्या अचूकतेची किंवा विश्वासार्हतेची हमी दिलेली नाही. ही माहिती विविध माध्यमांतून/ज्योतिषी/पंचांग/प्रवचने/श्रद्धा/शास्त्रांमधून गोळा करून तुमच्यापर्यंत पोहोचवली आहे. आमचा उद्देश फक्त माहिती प्रदान करणे आहे, वापरकर्त्यांनी ती फक्त माहिती म्हणून घ्यावी. शिवाय, त्याचा कोणताही वापर करणे ही केवळ वापरकर्त्याची जबाबदारी असेल.)