आर्थिक वर्षाची चांगली सुरुवात, पहिल्या तिमाहीत अर्थव्यवस्था 7.8 टक्क्यांनी वाढली

India Q1 GDP Growth: भारतीय अर्थव्यवस्थेने चालू आर्थिक वर्षात चांगली सुरुवात केली आहे. अधिकृत आकडेवारीनुसार, पहिल्या तिमाहीत भारताच्या अर्थव्यवस्थेचा विकास दर ७.८ टक्के होता. जगातील कोणत्याही मोठ्या अर्थव्यवस्थेचा हा सर्वात वेगवान विकास दर आहे.

नॅशनल स्टॅटिस्टिकल ऑफिस (NSO) ने गुरुवारी संध्याकाळी पहिल्या तिमाहीतील GDP ची आकडेवारी जाहीर केली. पहिल्या तिमाहीत, उदार सरकारी खर्च, मजबूत ग्राहक मागणी आणि उच्च सेवा क्षेत्रातील क्रियाकलाप यासारख्या घटकांनी भारतीय अर्थव्यवस्थेला मदत केली. यापूर्वी, कोअर सेक्टरची आकडेवारी जाहीर करण्यात आली होती, त्यानुसार, कोअर सेक्टरचा विकास दर जुलैमध्ये 8 टक्क्यांवर आला होता, जो महिन्यापूर्वी जूनमध्ये 8.3 टक्के होता.

NSO डेटानुसार, गेल्या वर्षी याच तिमाहीत म्हणजेच जून 2022 च्या तिमाहीत भारताचा GDP वाढीचा दर 13.1 टक्के होता. त्या तुलनेत यंदा विकासदरावर परिणाम झाला आहे. पहिल्या तिमाहीत कृषी क्षेत्राचा विकास दर 3.5 टक्के होता, तर बांधकाम क्षेत्राचा विकास दर 7.9 टक्के होता. चालू आर्थिक वर्षाच्या पहिल्या तिमाहीत उत्पादन क्षेत्राने निराशा केली, ज्याचा विकास दर 4.7 टक्क्यांवर आला.

आरबीआयचा अंदाज

जूनच्या तिमाहीत भारतीय अर्थव्यवस्थेची कामगिरी चांगली राहील, अशी सर्व विश्लेषकांची अपेक्षा होती. रिझर्व्ह बँकेने पहिल्या तिमाहीत जीडीपी वाढीचा दर ८ टक्के राहण्याचा अंदाज व्यक्त केला होता. याचा अर्थ पहिल्या तिमाहीत विकास दर रिझर्व्ह बँकेच्या अंदाजापेक्षा थोडा कमी झाला आहे. रिझर्व्ह बँकेच्या मते, चालू आर्थिक वर्षाच्या चार तिमाहींमध्ये देशाचा आर्थिक विकास दर अनुक्रमे 8 टक्के, 6.5 टक्के, 6 टक्के आणि 5.7 टक्के असू शकतो. अशा प्रकारे, आरबीआयने संपूर्ण चालू आर्थिक वर्षासाठी 6.5 टक्के विकास दराचा अंदाज व्यक्त केला आहे.

अनेक संस्थांनी अंदाज वाढवले

अलीकडेच अनेक संस्थांनी भारताच्या विकास दराच्या अंदाजात सुधारणा केली आहे. आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीने यापूर्वी 2023 साठी विकास दर 5.9 टक्के असण्याचा अंदाज व्यक्त केला होता, जो नंतर सुधारित करून 6.1 टक्के करण्यात आला. IMF ने 2024 मध्ये विकास दर 6.3 टक्के राहण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे. फिच रेटिंगने 2023-24 या आर्थिक वर्षासाठी विकास दराचा अंदाज 6 टक्क्यांवरून 6.3 टक्क्यांपर्यंत वाढवला आहे.

यापूर्वी, मार्च 2023 तिमाहीत, भारतीय अर्थव्यवस्थेने 6.1 टक्के वाढ नोंदवली होती, तर संपूर्ण आर्थिक वर्ष 2022-23 मध्ये देशाचा आर्थिक विकास दर 7.2 टक्के होता. गेल्या आर्थिक वर्षात भारतीय अर्थव्यवस्थेने अपेक्षेपेक्षा चांगली कामगिरी केली. रिझर्व्ह बँकेने गेल्या आर्थिक वर्षात विकास दर ७ टक्के राहण्याचा अंदाज व्यक्त केला होता. वर्ष २०२१-२२ या आर्थिक वर्षात भारताचा आर्थिक विकास दर ९.१ टक्के असल्याने विकास दर एका वर्षापूर्वीच्या तुलनेत कमी असला तरी.

भारत आघाडीवर आहे

या चांगल्या कामगिरीमुळे, भारत जागतिक वाढीचे इंजिन राहिले आहे आणि सर्वात वेगाने वाढणारी प्रमुख अर्थव्यवस्था आहे. इतर प्रमुख अर्थव्यवस्थांच्या कामगिरीवर नजर टाकल्यास, जगातील सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था असलेल्या अमेरिकेचा जून तिमाहीत 2.1 टक्के दराने वाढ झाली. हा दर तिमाही आधारावर आहे. त्याच वेळी, दुसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था असलेल्या चीनने जून तिमाहीत वर्षभरापूर्वीच्या तुलनेत ६.३ टक्के वाढ नोंदवली.

इतर प्रमुख अर्थव्यवस्थांची स्थिती

वार्षिक आधारावर, यूकेची अर्थव्यवस्था जून तिमाहीत 0.4 टक्के दराने वाढली, तर जर्मनी 0.2 टक्के वाढीसह मंदीतून बाहेर पडण्यात यशस्वी झाला. जून तिमाहीत जपानचा विकास दर वार्षिक आधारावर 6 टक्के होता.