इराणमध्ये हिजाबविरोधात महिलांचा एल्गार, जाणून घ्या तिकडे महिलांसाठी आणखी काय निर्बंध आहेत?
इराणमध्ये गेल्या अनेक महिन्यांपासून हिजाबबाबत वाद सुरू आहे. या वादात सहभागी झाल्यामुळे इराण सरकारने आणखी एका आंदोलकाला फाशी दिली आहे. माजिद रजा रेनवर्ड (२३) याला अटक केल्यानंतर अवघ्या २३ दिवसांनी फाशी देण्यात आली. हा संपूर्ण वाद 22 वर्षीय इराणी तरुणी मेहसा हिच्या मृत्यूने सुरू झाला. वास्तविक, इराणच्या पोलिसांनी महसाला हिजाब नीट परिधान न केल्यामुळे ताब्यात घेतले. महशाचा पोलीस कोठडीत गूढ मृत्यू झाला. यानंतर संपूर्ण इराणमध्ये महिलांचा रोष उसळला. रस्त्यावर निदर्शने सुरू झाली आणि लवकरच त्याचे मोठ्या आंदोलनात रूपांतर झाले.
त्यानंतर जगभरातील महिलांनी सोशल मीडियाच्या माध्यमातून या आंदोलनात सहभाग घेतला. इराणी महिला खुलेआम त्यांचे हिजाब रस्त्यावर जाळतात आणि हिजाबपासून मुक्तीची मागणी करतात. इराणमध्ये अजूनही ही चळवळ सुरू आहे. पण आज आम्ही तुम्हाला हिजाबसोबतच इराणमध्ये महिलांवर आणखी कोणते निर्बंध लादण्यात आले आहेत ते सांगणार आहोत.
इराणमध्ये असा कायदा आहे की बाप स्वतःच्या दत्तक मुलीशी लग्न करू शकतो. विचार करा, जो बाप लहानपणापासूनच मुलीला आपल्या मांडीवर बसवतो, तिला लहानापासून मोठे होताना पाहतो, तो तिच्याशी लग्नही करू शकतो. 2013 मध्ये इराण सरकारने या प्रथेवर बंदी घातली होती. पण नंतर तिथल्या धार्मिक कट्टरवाद्यांनी विरोध केल्यावर तिथल्या कोर्टाने अशा लग्नांना परवानगी देण्याचा आदेश दिला.
इराणमध्ये मुलींच्या लग्नासाठीही असे वय निश्चित करण्यात आले आहे, हे जाणून तुम्हीही थक्क व्हाल. ज्या वयात तुमच्या घरच्या मुली शाळेत जाऊन पाचव्या किंवा सहाव्या वर्गात शिकतात, त्या वयात इराणच्या मुलींची लग्ने होतात. एकेकाळी इराणमध्ये मुलींचे लग्नाचे वय 9 वर्षे ठरवण्यात आले होते. मात्र, नंतर ते बदलून ते 13 वर्षे करण्यात आले. सर्वात मोठी गोष्ट म्हणजे इराणी स्त्री एकदाच लग्न करू शकते. तर एक इराणी पुरुष जास्तीत जास्त ४ स्त्रियांशी लग्न करू शकतो.
इराणमध्ये पुरुषाला हवे असल्यास तो फक्त तलाक सांगून पत्नीला घटस्फोट देऊ शकतो. तर, जर पत्नीला पतीपासून घटस्फोट घ्यायचा असेल तर तिला न्यायालय किंवा काझी यांची मदत घ्यावी लागेल. इराणच्या महिलांना देशाबाहेर जायचे असेल तर त्यांना परदेशात जाण्यापूर्वी पतीकडून परवानगी घ्यावी लागते. यासोबतच इराणच्या महिलांना सैल कपडे घालण्यास सांगितले जाते. जर एखाद्या महिलेने याचे उल्लंघन केले तर इराणच्या पोलिसांना त्या महिलेला मारहाण करून 6 महिने तुरुंगात ठेवण्याचा अधिकार आहे.
इराणमध्ये महिलांना सार्वजनिक ठिकाणी नाचता येणार नाही अशी बंदी आहे. यासोबतच एखाद्या इराणी महिलेला तिचा म्युझिक अल्बम लाँच करायचा असेल तर तिला सरकारची विशेष परवानगी घ्यावी लागेल. इराणमधील महिलांवर लक्ष ठेवण्यासाठी 2005 मध्ये गश्त-ए-इर्शादची स्थापना करण्यात आली होती. ही एक प्रकारची पोलिस तुकडी आहे जी शहरांमध्ये इराणी महिलांवर नजर ठेवते की त्यांनी कायद्यानुसार कपडे घातले आहेत की नाही किंवा त्यांनी महिलांवरील निर्बंधांचे पालन केले आहे का. जर कोणी त्यांचे पालन केले नाही तर हे पोलिस त्यांना शिक्षा करतात. एका अहवालानुसार, दरवर्षी हे पोलीस इराणमधील सुमारे 36 लाख महिलांना अटक करतात.