थंडी वाढतेय… ‘या’पेक्षा खाली तापमान घसरले तर होऊ शकतो मृत्यू; वाचा मानवी शरीर किती थंडी झेलू शकते

डोंगराळ भागासह उत्तर भारतात सध्या प्रचंड थंडी पडत आहे. मुंबई, पुणे शहरही थंडीने गारठले आहेत. हाडे गोठवणाऱ्या थंडीत लोक घराबाहेर पडण्यापूर्वी कितीतरी वेळा विचार करत असतात. थंडीमुळे होणारे मृत्यू आणि आजार हे त्यांच्या चिंतेचे कारण आहे. वास्तविक, विज्ञान सांगते की जर तुमच्या शरीराचे तापमान एका विशिष्ट मानकापेक्षा कमी झाले तर तुमचा मृत्यू होऊ शकतो. थंडीत अनेक जण हृदयविकाराच्या झटक्याला बळी पडत आहेत, यामागील कारण शरीराचे तापमान घसरत असल्याचेही सांगितले जात आहे. आज या लेखात आम्ही तुम्हाला सांगणार आहोत की, शरीराचे तापमान (Body Temperature) किती कमी झाल्यावर एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू होऊ शकतो?

तुमच्या सभोवतालच्या वातावरणाचे तापमान ४ अंश सेल्सिअसच्या खाली येताच तुमच्या शरीरात अनेक प्रकारचे बदल दिसून येतात. वास्तविक, मानवी त्वचेवर अनेक प्रकारचे सेन्सर्स असतात, ज्यांना थंड आणि उष्णता जाणवते आणि ते मेंदूपर्यंत पोहोचवतात आणि त्यामुळे तुमचे संपूर्ण शरीर हालचाल करते. हे सेन्सर्स तापमान ४ अंशांच्या खाली गेल्याचे जाणवताच, ते मेंदूला सिग्नल पाठवतात की परिस्थिती आणखी बिघडणार आहे आणि नंतर शरीर थंड होऊ लागते, डोकेदुखी सुरू होते आणि आपल्याला बोलण्यात त्रास होतो. काही काळानंतर तुम्हाला श्वास घेण्यास त्रास होऊ लागतो आणि नंतर तुम्ही हायपोथर्मियाचा (Hypothermia) बळी ठरता.

हायपोथर्मियामुळे होऊ शकतो मृत्यू
जर्मन स्पोर्ट्स कॉलेजचे जोआकिम लाट्स या विषयावर म्हणतात की, जेव्हा तुम्ही हायपोथर्मियाचा बळी असता तेव्हा तुमचे हात, पाय, हात आणि पाय यांच्या रक्तवाहिन्या आकुंचन पावतात आणि मग आपल्या शरीरातील रक्त आपल्या त्वचेला उष्णता देणे थांबवते. यामुळे शरीर पूर्णपणे थंड होते आणि नंतर योग्य उष्णता किंवा वेळीच उपचार न मिळाल्यास त्या व्यक्तीचा मृत्यू होतो.

तापमान किती कमी झाल्यास माणूस मरू शकतो
आपल्या शरीराचे तापमान सुमारे 36.5 अंश सेल्सिअस असते. जर ते 30 अंशांच्या खाली गेले किंवा 42 अंशांपेक्षा जास्त वर गेले तर एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू होऊ शकतो. खरं तर, शरीराचे तापमान 30 अंशांच्या खाली येताच शरीरातील अनेक महत्त्वाचे अवयव काम करणे बंद करतात आणि अशा स्थितीत व्यक्ती लगेच बेशुद्ध पडते, त्यानंतर त्याच्या हृदयाचे ठोके बंद होतात आणि त्यानंतर त्या व्यक्तीचा मृत्यू होतो.